James Webb Uzay Teleskobu’ndan yeni keşif: Jüpiter’de daha önce bilinmeyen yeni bir jet akımı tespit edildi
Jüpiter, Güneş Sistemindeki en iyi incelenen gezegenlerden biridir. Ancak gaz devi hâlâ pek çok sürprizi ve gizemi saklıyor. JWST’nin keskin kızılötesi gözü sayesinde bunlardan bir tanesi daha keşfedildi. Görüldüğü gibi, Jüpiter’in ekvatorunun üzerinde, ana bulut katmanlarının yaklaşık 40 kilometre yukarısında yüksek hızlı bir jet akımı mevcuttur.
Jet akımının genişliği 4.800 kilometrenin üzerindedir ve rüzgarlar saatte 515 kilometre hızla hareket etmektedir. Bu, Kategori 5 kasırgasından iki kat daha hızlı ve Dünya’da şimdiye kadar kaydedilen en güçlü rüzgardan biraz daha hızlı. Ayrıca JWST tarafından bulunmadan önce gökbilimcilerin bu akışın orada olduğuna dair hiçbir fikri yoktu.
Bilbao, İspanya’daki Bask Ülkesi Üniversitesi’nden baş yazar Ricardo Hueso, “ Bu bizi tamamen şaşırtan bir şey” dedi ve şöyle devam etti: ” Jüpiter’in atmosferinde her zaman bulanık puslar olarak gördüğümüz şeyler, artık gezegenin hızlı dönüşünü takip edebileceğimiz net özellikler olarak ortaya çıkıyor.”
Akım ekvatordan artı veya eksi üç derece ile sınırlıdır. JWST’nin kızılötesi yetenekleri bulutların üzerindeki bulanıklıkları ölçmemize olanak tanır. Araştırma ekibi, JWST’den gelen gözlemleri Hubble’ın atmosferin derinliklerinden gelen görüşleriyle karşılaştırdı. İki katmanın hareketini karşılaştırarak jet akışının ne kadar hızlı hareket ettiğini belirleyebildiler.
Ek olarak, iki bilgi grubunun birleşimi araştırmacıların Jüpiter’in ekvatoru etrafındaki konvektif fırtınaların evrimini takip etmelerine olanak sağladı. Bunlar jet akımıyla ilgili değil ancak birlikte çalışan farklı gözlemevlerinin gücünü gösteriyor. Ekip bu hava olaylarını izlemeye devam etmeyi planlıyor.
Birleşik Krallık’taki Leicester Üniversitesi’nden grup üyesi. Leigh Fletcher, “ Jüpiter’in ekvatoral stratosferinde, bu dalga boylarında ölçülen bulutlardaki rüzgarlardan ve sislerden çok daha yüksek, karmaşık fakat tekrarlanabilir bir rüzgar ve sıcaklık modeli vardır.” dedi ve ekledi: ” Eğer bu yeni jetin gücü bu salınımlı stratosferik yapıya bağlıysa, jetin önümüzdeki iki ila dört yıl içinde önemli ölçüde değişmesini bekleyebiliriz; Önümüzdeki yıllarda bu teoriyi test etmek gerçekten heyecan verici olacak. Yıllar boyunca Jüpiter’in bulutlarını ve rüzgarlarını çok sayıda gözlemevinden takip ettikten sonra, Jüpiter hakkında hala öğrenecek çok şeyimiz olması ve bu jet gibi özelliklerin, 2022’de bu yeni NIRCam görüntüleri çekilene kadar görüşten gizlenmiş kalabilmesi benim için şaşırtıcı.”
Makale Nature Astronomy dergisinde yayınlandı.
